Czy wiesz, że aż 15 do 20 proc. populacji jest lub będzie w niedalekiej przyszłości chore na alergię, przypuszcza Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) na podstawie przeprowadzonych badań. Wśród schorzeń o podłożu alergicznym wymienia się nietolerancję pokarmową, zjawisko, które nasila się coraz bardziej w ciągu ostatnich 20 lat.
Co to jest nietolerancja pokarmowa?
Nietolerancją pokarmową nazywa się nadwrażliwość na pewien określony rodzaj żywności lub jej składnik, który przez większość jest tolerowany. Nietolerancja pokarmowa objawia się niechcianymi powtarzającymi się symptomami, które następują zawsze po spożyciu normalnej porcji nietolerowanego pokarmu.
Spośród tych symptomów można wyróżnić kilka łatwo zauważalnych, takich jak:
- bóle brzucha i wzdęcia
ale jest także wiele symptomów ukrytych lub trudnych do skojarzenia właśnie z nietolerancją. Są nimi powtarzające się
- infekcje
- migreny
- bóle reumatyczne
- zaburzenia w obrębie wyglądu skóry (zaczerwienienia, wypryski, swędzenie, suchość).
W chwili postawienia właściwej diagnozy zmienia się jakość życia osoby dotkniętej nietolerancją pokarmową. Od tej pory musi przywyknąć do czytania etykiet na produktach spożywczych i do robienia przemyślanych zakupów – koniec nawykowego wrzucania rzeczy do koszyka.
Osoba dotknięta nietolerancją pokarmową będzie też miała utrudnione życie towarzyskie. I choć nietolerancja jest mniej groźna dla organizmu niż alergia, należy wziąć ją poważnie pod uwagę, ponieważ długotrwałe nadużywanie swojego organizmu i nieliczenie się z jego ograniczeniami może prowadzić do groźnych schorzeń, zwłaszcza w obrębie przewodu pokarmowego.
Alergia i nietolerancja jakie są różnice?
Niezależnie, czy chodzi o alergię czy o nietolerancję pokarmową są trzy etapy traktowania obu schorzeń. Pierwszy to obserwacja symptomów, następnie diagnoza, trzeci – wykluczenie szkodliwych produktów.
Alergia i nietolerancja są często mylone, choć mają tak różny przebieg. Żeby je odróżnić należy przeanalizować symptomy. W przypadku alergii reakcja organizmu na produkt, na który jesteś uczulona jest natychmiastowa. Najczęściej jest to obrzęk, wywołujący problemy z oddychaniem, a także problemy z sercem, włącznie z obrzękiem Quinckego, poważne problemy z układem pokarmowym – wymioty, biegunka. Jeśli chodzi o nietolerancję – objawy będą znacznie bardziej dyskretne: migrena, wzdęcia, poczucie ciężkości, zaparcia, bóle reumatyczne, infekcje (takie jak grypa i angina), problemy ze skórą, a nawet cukrzyca typu I. Nietolerancja pokarmowa może mieć tak wiele niespecyficznych objawów, że jest naprawdę trudna do zdiagnozowania.
Dlatego najpewniejszym sposobem, na podstawie którego można postawić prawidłową diagnozę są testy z krwi, kału lub testy skórne. Pozwalają na ustalenie czy jest to alergia czy nietolerancja oraz na precyzyjne określenie, które produkty należy absolutnie wykluczyć z diety.
Przyczyny nietolerancji
Dzięki coraz bardziej zaawansowanym badaniom wiemy już, że przyczyny nietolerancji pokarmowej są złożone. Powód może być jeden, ale także może się nakładać kilka przyczyn, takich jak:
- Dziedziczenie. Niektóre osoby mają genetyczną skłonność w kierunku gorszej tolerancji niektórych produktów.
- Higiena. Od urodzenia jesteśmy poddani działaniu bakterii, które mają wpływ na nasz system immunologiczny. Zbyt restrykcyjne przestrzeganie higieny uniemożliwia wytworzenie się odporności. Także częste przyjmowanie antybiotyków od wczesnego dzieciństwa może być przyczyną spadku odporności, który manifestuje się nietolerancją pokarmową.
- Zbyt wczesne urozmaicanie diety. Jest to bardzo popularna przyczyna alergii i nietolerancji pokarmowej. Przewód pokarmowy niemowląt nie jest dostosowany do tak dużej różnorodności pokarmowej. Nie powinno się dzieciom w wieku niemowlęcym urozmaicać aż tak bardzo diety.
- Pojawiania się na rynku nowych, nieznanych produktów. Owoce egzotyczne, przyprawy, oleje roślinne z roślin nie rosnących w Europie – ich spożywanie również może być przyczyną nietolerancji pokarmowej.
- Uprzemysłowienie produkcji. Sztuczne aromaty, sztuczne dodatki, konserwanty, chemizacja żywności produkowanej na skalę masową, mieszanki, nowe technologie, coraz bardziej rozwinięty proces produkcji żywności, wykorzystywanie modyfikacji genetycznej – wszystko to może być przyczyną pojawiania się alergenów.
- Zanieczyszczenie środowiska. Aluminium, ołów, rtęć. Zatrucia ciężkimi metalami (plomby amalgamatowe, szczepionki, spaliny, dym papierosowy) mogą być odpowiedzialne zwłaszcza za nietolerowanie glutenu i produktów mlecznych. Najczęściej występująca nietolerancja dotyczy glutenu, produktów mlecznych i jaj. Pozostałe często spotykane: nietolerancja owoców morza, orzechów, niektórych przypraw, owoców egzotycznych